การสร้างโมเดลวิเคราะห์ข้อมูลแนวโน้ม ที่นำไปสู่การฆ่าตัวตายของผู้ป่วยจิตเวชในจังหวัดเชียงใหม่

a decision tree modeling for data analysis of suicide trends among psychiatric patients in chiang mai province

65541207056-8

2567

อาจารย์ชัชฎาพร  ปุกแก้ว

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลทำนายแนวโน้มที่นำไปสู่การฆ่าตัวตายของผู้ป่วยจิตเวชในจังหวัดเชียงใหม่ ผู้วิเคราะห์ข้อมูลนำชุดข้อมูลปัญหาทางด้านโรคจิตเวชและการฆ่าตัวตายเข้าสู่กระบวนการจำแนกตามรายการชุดข้อมูล จัดการ แก้ไขข้อมูลเพื่อให้ได้ข้อมูลที่เหมาะสม และใช้กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย crisp-dm รวมทั้งนำเทคนิคการทำเหมืองข้อมูลแบบ classification ในรูปแบบของต้นไม้ตัดสินใจ (decision tree)  มาสร้างแบบจำลองเพื่อใช้ในการทำนาย ชุดข้อมูลตัวอย่างเป็นชุดข้อมูลแบบเปิด จำนวน 72,308 รายการ จากเว็บไซต์ของกรมสุขภาพจิต กำหนดการตรวจสอบแบบไขว้จำนวน 10 กลุ่ม และกำหนดพารามิเตอร์ local random seed ด้วยค่าเริ่มต้น เพื่อให้การตรวจสอบไขว้แต่ละรอบใช้ข้อมูลชุดเดิมก่อนนำไปวิเคราะห์และสร้างโมเดลต้นไม้ตัดสินใจด้วยโปรแกรม rapid miner ผลการดำเนินงานพบว่า ชุดข้อมูลที่นำมาใช้มีข้อมูลจำแนกที่ไม่สมดุลจึงนำเทคนิค smote (synthetic minority over-sampling technique) มาช่วยปรับสมดุลข้อมูลจำแนกเพื่อลดความลำเอียง (bias) จากการทำนาย ทำให้ชุดข้อมูลนี้ มีข้อมูลเพิ่มขึ้นรวมทั้งสิ้น 100,663 รายการ ที่สามารถนำไปใช้ทำนายผล  ผลการคำนวณค่าความถูกต้องเฉลี่ยหลังจากปรับสมดุลของข้อมูลจำแนกแล้วได้ค่าความถูกต้องเท่ากับ 59.09% +/- 0.28% ซึ่งมีผลลัพธ์อยู่ในระดับพอใช้ สามารถนำโมเดลและชุดข้อมูลที่ได้ไปดำเนินการต่อไป และได้นำกฎที่ได้จากโมเดลต้นไม้ตัดสินใจได้ทำการสร้างโปรแกรมประมวลผลลัพธ์ที่ตรงกับโมเดลที่สร้างขึ้นให้กับผู้ใช้ที่ต้องการคำแนะนำในการประสบปัญหาแนวโน้มของผู้ป่วยจิตเวชที่มีแนวโน้มนำไปสู่การฆ่าตัวตายสามารถนำมาเป็นประโยชน์ต่อการวางแผนการจัดการและรับมือต่อปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ที่มีผลกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวันได้อีกด้วย